خشکسالی و خسارات وارده به عشایر

خشکسالی و خسارات وارده به عشایر و پروژه های پیشنهادی :
هرچند کشور ایران دارای متوسط بارش کمتر از متوسط جهانی بوده و جزء مناطق خشک جهان بشمار می آید اما در این بین استان کرمان بدلیل بارندگی کمتر از متوسط کشوری ، موقعیت جغرافیایی و همجواری با خشکترین و گرمترین کویر جهان دارای شرایط ویژه ای می باشد . کاهش نزولات آسمانی در یک دوره زمانی از 12 سال پیش تا کنون همراه با پراکنده بودن و نامناسب بودن زمان همین مقدار بارش ، تشدید گرمای هوا و در نتیجه تبخیر بیشتر سبب ساز بروز خشکسالی شدید و در نتیجه از بین رفتن یا شکننده شدن بسیاری از اکوسیستمهای طبیعی گردیده است …

افت شدید تولید علوفه مراتع بدلیل عدم رشد گیاهان یک ساله ، خشکیدن بوته های چندین ساله و عدم گلدهی آنان در کنار عدم پراکنش بذر گونه های مرتعی جهت رشد مجدد ، خشکیدن کامل بسیاری از منابع آبی چشمه ، قنات ، رودخانه ها و حتی در بعضی مناطق چاههای نیمه عمیق ، پیشروی جبهه های آب شور و در نتیجه پایین آمدن کیفیت آب ، فقر غذایی مفرط دامها و به دنبال آن افت لاشه ، کاهش تولید شیر ، پشم ، کرک ، عدم آبستنی ، افزایش سقط در دامهای مولد ، شیوع بیشتر بیماریهای دامی و در نهایت تلفات دام ، افزایش مصرف علوفه دستی در دامهای سبک و به دنبال آن افزایش تقاضا جهت تأمین این اقلام و در نتیجه افزایش قیمت خوراک دام ، عرضه بیشتر دام توسط دامداران به بازار بدلیل عدم وجود منابع آبی ، خوراکی و کمبود نقدینگی جهت نگهداری آنها و بدنبال آن افزایش عرضه بر تقاضا و در نتیجه کاهش قیمت دام زنده ، عدم خرید نقدی دام و …… از مسائل مرتبط با خشکسالی در جامعه می باشند.عشایری این استان پهناور است که در سال جاری با توجه به متوسط بارندگی کمتر از 50 میلیمتر آنهم در زمان نامناسب بصورت پراکنده قطعاً بحران خشکسالی شدیدتر از گذشته را در پیش خواهیم داشت .
با توجه به مطالب فوق و خسارات وارده به عشایر در بخش خشکسالی و اقدامات انجام شده درآن ، پیشنهاد می گردد با توجه به اینکه آبرسانی به عشایر خسارت دیده در اولویت اول قرار گرفته است از استانهایی که در لیست بحث خشکسالی قرار ندارند امکاناتی از جمله تانکرهای خودکششی به صورت امانت موقتاً در اختیار استانهای خسارت دیده قرار گیرد .
پیشنهادات :
– اعطای تسهیلات بانکی کم بهره به عشایر جهت پرواربندی دامهای لاغر و تهیه آب و علوفه برای دامهای مولد .
– اختصاص سهمیه ای از سهمیه تخصیص آب شهرستانهای عشایرنشین به دامداران توسط شرکت سهامی آب منطقه ای برای حفر و تجهیز چاههای مالداری و آبشخورهای دام و آب انبارهای مورد نیاز .
– بخشودگی جرائم و دیرکرد تسهیلات ویژه عشایر .
– اجرای پروژه های مناسب در کاهش تبعات خشکسالی .
– تأمین آب قابل شرب عشایر توسط شرکتهای آب و فاضلاب شهری و روستائی .
– تأمین آب کشاورزی عشایر توسط سازمانهای جهاد کشاورزی شمال و جنوب .
پروژه های میان مدت و بلند مدت :
– احداث سطوح صیقلی در مناطق عشایری .
– مطالعات پتانسیل یابی و استفاده بهینه از منابع آب سطحی .
– استفاده گسترده از سیستم آبیاری تحت فشار .
– احیاء مراتع و جنگل ها .
– عملیات آبخیزداری و آبخوان داری و احداث بندهای خاکی و زیرزمینی در سطح وسیع .
– جلوگیری از صادرات آب شیرین به صورت پنهانی و آشکار .
– کشت علوفه های دامی سازگار با شرایط آب و هوایی هر منطقه و مقاوم در برابر کم آبی و تنش های محیطی .
– برنامه ریزی و اجرای طرحهای مفید استفاده از آبهای دریاچه ها ، رودخانه ها و جلوگیری از آلودگی آبهای شیرین .
– مشارکت دادن عشایر در اجرای طرحهای آبخیزداری ، بیابان زدایی ، احیاء و بازسازی مراتع .
– تخصیص بخشی از سهمیه برداشت آبهای زیرزمینی استان به عشایر .
خسارات وارد شده به عشایر :
– خسارات وارده به منابع آبی عشایر شامل :
150 دهنه چشمه، 107 رشته قنات ، 45 مورد رودخانه های فصلی ، 63 مورد چاههای مالداری .
– خسارت وارده به مراتع عشایر شامل افت 60 % تولید علوفه مراتع .
– خسارت وارده به بخش دام عشایر شامل افت تولید 3636 تن گوشت قرمز ، 20100 تن کاهش تولیدات لبنی ، کاهش تولید 3320 تن کرک و پشم و تلفات دامی جمعاً بمبلغ 320 میلیارد ریال .
– خسارت وارده به زیربخش زراعت و باغات عشایر 263 میلیارد ریال .
– خسارات وارده ناشی از سرما زدگی دام مرتع در زمستان 320 میلیارد ریال .
جهت رفع بحرانهای موجود ، پیشنهادهای زیر مطرح می گردد :
– تأمین آب آشامیدنی جهت عشایر و آب شرب دام توسط آبرسانی سیار .
بهسازی چشمه و قنوات و خرید تانکر ثابت ، خرید تانکر سیار و تانکرهای حمل آب جمعاً بمبلغ 000/000/000/12 ریال .
تأمین علوفه مورد نیاز جهت دامهای عشایر به ارزش 000/000/000/30 ریال .
خرید دامهای مازاد عشایر توسط شرکت پشتیبانی امور دام بصورت توافقی با عشایر با قیمت مناسب جمعاً 000/550 رأس دام .